Sprzęgła

Po kilkumiesięcznej przerwie wraca nasze kompendium poświęcone technicznym zagadnieniom związanym z tuningiem. Przyjrzyjmy się sportowym sprzęgłom.Głównym celem montażu ulepszonego,sportowego sprzęgła jest troska o wytrzymałość seryjnego układu przeniesienia napędu, który może nie sprostać wymaganiom stawianym przez wzmocniony silnik, a konkretnie - większy moment obrotowy. W dużej mierze wszystko zależy od samego kierowcy i sposobu użytkowania samochodu. Sprzęgło w ostro traktowanym samochodzie o mniejszej mocy wytrzyma krócej niż to samo sprzęgło w aucie mocniejszym, ale używanym delikatniej. W samochodach seryjnych sprzęgło jest tak zaprojektowane, aby jego użytkowanie nie przysparzało kłopotów nawet najmniej wyprawionym kierowcom, ale coś za coś - taki mechanizm długo nie wytrzyma sportowego traktowania, a więc ostrych startów, driftowego "klepania" czy dragracingowych zmian biegów. Zasady te dotyczą nawet niektórych super-samochodów, w których wystarczy kilka naprawdę ostrych startów i ze sprzęgła zostaje mokra plama. Dzieje się tak, ponieważ gdyby fabryka zastosowała sprzęgło zdolne do wytrzymania tka dużych obciążeń bez końca, okazałoby się, że na co dzień samochodem jeździ się gorzej niż w najstraszliwszym koszmarze. Przyjrzyjmy się różnym rodzajom sportowych i wyczynowych sprzęgieł, skupiając się na ich zastosowaniu oraz wadach i zaletach.



Budowa sprzęgła

Zasadniczo sprzęgło składa się z kiklu elementów, wyglądające na prostsze w budowie, niż w rzeczywistości. Łożysko,docisk,tarcza oraz koło zamachowe to 4 podstawowe elementy sprzęgła. W praktyce od strony silnika znajduje się koło zamachowe, od strony skrzyni biegów docisk wraz z łożyskiem, a między nimi umieszczona jest tarcza sprzęgła, która przenosi moment obrotowy miedzy nimi.

DOCISK Jest to ta część całego układu , która dociska tarczę sprzęgła do koła zamachowego. Docisk jest także obudową sprzęgła. Kluczowym elementem docisku są widoczne w jego środkowej części "łopatki" - sprężyny. To od nich zależy, z jaką siłą docisk oddziałuje na tarczę sprzęgła i koło zamachowe. We wzmocnionych sprzęgłach te właśnie sprężyny docisku są zazwyczaj ulepszone, co sprowadza się do tego, że oddziałują na tarczę z większą siłą. Im bardziej "wyczynowe" będą jednak sprężyny, tym twardszy i mniej przyjazny w obsłudze stanie się pedał sprzęgła. W momencie wciśnięcia pedału sprzęgła docisk odciągany jest od tarczy, co powoduje rozłączenie napędu.

TARCZA

Tarcza sprzęgła służy do przenoszenia i rozłączania ( wraz z dociskiem ) napędu między silnikiem a skrzynią biegów. Każda tarcza wyposażona jest w okładziny ścierne, które ulegają stopniowemu zużyciu. Budowa, liczba i wygląd ramion oraz rodzaj okładziny to parametry uzależnione od przeznaczenie konkretnej tarczy.

KOŁO ZAMACHOWE

Mówiąc najprościej: koło zamachowe jest czymś w rodzaju akumulatora energii, tyle że energii kinetycznej, a więc energii związanej z ruchem danego obiektu. Koło zamachowe obraca się z taką samą prędkością jak "silnik", a konkretnie wał korbowy, na którego końcu jest ono zainstalowane. Kiedy puszczamy pedał sprzęgła, tarcza sprzęgła dociskana jest do ciernej części koła zamachowego, Przez co moment obrotowy zostaje przekazany z wału korbowego do skrzyni biegów. Koła zamachowe różnią się od siebie masą, a lżejsze elementy stosuje się zazwyczaj w sportowych samochodach.